Dictys  Cretensis
Angebl. Vf. einer Schilderung vom Trojanischen Krieg, die nach dem einleitenden Brief des L. Septimius, eines lateinischen Grammatikers aus dem 4. Jh., an Q. Aradius Rufinus von ihm aus einem griechischen Original in das Lateinische übersetzt wurde. Der griechische Dictys wurde 1907 als Papyrusfragment in Ägypten aufgefunden (vgl. Schanz, Gesch. d. röm. Lit. IV 1, 1914, S. 805).
Ausg. v. F. Meister, Leipzig 1872. Am Anfang entweder die Epistel (Meister S. 1) oder ein Prolog (Meister S. 2) oder Einleitung und poetische Beigaben der Hrsg.
08324 Dictys Cretensis: Historia Troiana. [Köln: Drucker des Dictys (Arnold ter Hoernen), nicht nach 1471]. 
68 Bl. [a–g⁸hi⁶]. 27 Z. Typ. 1:99G.
Bl. 1a Incipit pꝛologus in troianam hyſtoꝛiam  dyctys cretenſis.  []yctys cretenſis genere gnoſſo ciuitate … Bl. 1b Z. 11 Hec inſunt dyctys. Ephemeridos belli troiani  libri ſex  Belli troiani liber primus  [³]Vncti reges qui minois ioue geniti pꝛo nepotes grecie imperitabant  … Lage b Sed vbi obſtinate rennuere vident ne vlla  … Endet Bl. 68a Z. 7 … triduo  poſt mortem obijt ſenior iam pꝛouecte etatis  ne tamen inualidus virium.  Explicit hiſtoꝛia troiani dyctys cretenſis  Bl. 68b leer.
Anm. 1. Der Druckfehler Bl. 51 Z. 15 ‘liber sextus’ auch verbessert in ‘liber quintus’ (z.B. 2. Ex. London BL).
Anm. 2. Druckvorlage war eine Hs. des 11. Jh., von der Fragmente in Darmstadt ULB, Hs 4216(22), Bl. 1 u. 2, erhalten sind. Diese Hs. war auch Druckvorlage für GW 7986. Vgl. Staub, Johannes: Zwei Fragmente einer Dares-Dictys-Handschrift vom Beginn des XI. Jahrhunderts, der Vorlage für die Kölner Erstdrucke der Autoren. In: Fragmenta Darmstadiensia. Heidelberger Handschriften-Studien des Seminars für Lateinische Philologie des Mittelalters (III). Hrsg. Walter Berschin u. Kurt Hans Staub. Darmstadt 1997 S. 53–62 u. 113–114.
HCR 6154. VK 372. CBB 4321. Ce³ D-184. CIH 1162. IBP 1895. IDL 1521. IGI 3420. Pell 4238. CIBN D-113. Pr 985. BMC I 210.IA 3329. 210.IA 3330. Bod-inc D-057. Hubay: Augsburg 697. Madsen 1377. Oates 472. ISTC id00184000.
Augsburg SStB (def.). Baltimore ArtM. Cambridge UL. Città del Vaticano BVat
. Darmstadt ULB
. Dubrovnik Domin. Edinburgh UL (Rubr. 1471). Firenze BLaur. Gotha ForschB
. Haag MMeerman
. Heverlee-Leuven UB. København KglB. Kraków BU. London BL
(2 Ex., 1. Ex. Bl. 51 fehlt). Mainz GutenbergM. Manchester RylandsL
. Marburg UB. New York MorganL. Oxford Bodl. Paris BN (3 Ex.). Stuttgart LB
. Szombathely Bisch. Zürich ZB.
Gesamtüberlieferung: 26 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
08325 Dictys Cretensis: Historia Troiana. [Mondovi: Antonius Matthiae und Balthasar Corderius, um 1472/73]. 
58 Bl. [a¹⁰b–g⁸]. 28 Z. Typ. 1:110R m. Einsprengungen aus, 1*:117R.
Bl. 1a []EPTIMINVS. QVINTO. ARADIO.  S. D. Effamenidē belli troiani Ditis Cretē-ſis qui in ea militia cum Idomeneo meruit  conſcripſit lis punicis: … Z. 22 [²]ūcti reges qui … Lage b ueniunt ac more regio inuicē acceptis datis donis Ma-… Endet Bl. 58b Z. 18 … neque tamen inualidus uirium. 
H 6155. IGI 3421. Pell 4239. Kind: Göttingen 134. ISTC id00184500.
Firenze BLaur. Göttingen SUB
. Roma BCasanat. Trapani BFardelli.
Gesamtüberlieferung: 4 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
08326 Dictys Cretensis: Historia Troiana. Hrsg. Masellus Venia. Mailand: [Archangelus Ungardus] [vielmehr Simon Magniagus], 19.V.1477. 
54 Bl. [a–f⁸g⁶]. 30 Z. Typ. 4:107R. Min. f. Init.
Bl. 1a MASELLVS BENEVENTANVS MAGNIFI-CO ET PRAESTANTISSIMO VIRO .D. BARTHOLOMAEO CHALCO DVCALI SECRETARIO DIGNISSIMO .S. P. D.  (c²)VM uideam … Z. 19 … eius opuſculum imprimendum curaui. … Bl. 2a Z. 17 EPHIMERIS DICTVS CRETENSIS.  (s)Eptiminus Quinto Aradio .s. d. Ephimerida belli Troiani Dictys creteuſis  … Bl. 2b Z. 10 (c²)Vncti reges ꝗ … Lage b quæ res pergrata at accepta per exercitū fuit: eū ꝗp-… Endet Bl. 54a Z. 27 … ne que tamen inualidus uirium.  FINIS  Bl. 54b Ad lectorem  3 Dist. Troica qui cupies … Z. 8 Item ad lectorem  Verse. Si placet noſter ſtudioſe ſudor:  … Enden Z. 16 Nil ego prompſi.  Reg. in 4 Sp. U. d. Sp. Impreſſum Mediolani anno a natali chriſtiano M.cccc.Lxxvii. die decimo nono menſis Maii 
Anm. 1. Druckabschrift(?): Leipzig UB, Ms 1569, vgl. Handschriftenportal [23.XI.2023].
Anm. 2. Zum Drucker vgl. Ganda, Arnaldo: Per hanc artem quam Christus dominus coelitus demisit in terras: editori e stampatori ecclesiastici a Milano nel Quattrocento. In: La tipografia a Milano nel Quattrocento. Atti del convegno di studi nel V centenario della morte di Filippo Cavagni da Lavagna 16 ottobre 2006. Hrsg. v. Emanuele Colombo, Sergio M. Pagnano. Comazzo 2007 S. 149–171.
HCR 6156. Ce³ D-185. IDL 1522. IGI 3422. Pell 4240. CIBN D-114. Pr 5857. BMC VI 735.IA 26937. Bod-inc D-058. Chantilly 629. Madsen 1378. Rhodes: Oxford 678. ISTC id00185000.
Amsterdam UB
. Austin UL. Chantilly MConde. Città del Vaticano BVat
. Firenze BLaur, BRidolfi. Genova BDurazzo (def.). København KglB. Leiden BU
. Lodi BCom. London BL
. Manchester RylandsL
. Milano BAmbros, BNBraid (def.). Oxford Bodl, QueenC. Paris BN. Piacenza BCom (2 Ex.). San Marino (Calif.) HuntingtonL. Torino BNU.
Gesamtüberlieferung: 21 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
08327 Dictys Cretensis: Historia Troiana. Daran: Dares Phrygius: De excidio Troiae historia. Hrsg. Franciscus Faragonius. Messina: Wilhelm Schomberger, 7. u. 20.V.1498. 
80 Bl. a–f⁸gh⁶i⁸k¹². 28 Z. Typ. 1:110R. Init. a, b, d. DrM I.
Tit. .IESVS MARIA.  DICTVS ! CRETENSIS ! DE ! HISTORIA ! BELLI ! TROIANI ! ET ! DARES ! PHRVGIVS  DE ! EADEM !  HISTORIA ! TROIANA.  Bl. 2a m. Sign. aij FRANCISCVS ! FARAGONIVS ! MAGNIFIC-O ! VIRO ! BERNARDO ! RICTIO ! MESSAN-ENSI ! PATRITIO ! ORATORI ! ATQVE ! POETAE ! ERVDITISSIMO .S. D.  (D)ICTVN Cretenſem grauē hiſtoricū  … Sign. b circumueniāt: Credebāt ꝗppe (quod non fruſtra eos cōſi- … Endet Bl. 60b Z. 25 … ne t inualidus virium.  .F. Ieſus .F.  Finit opus Dictys Cretenſis de bello troiano ac de  reditu gręcorum. Anno .M.cccc.xcviij. nonis Maij.  Bl. 61a m. Sign. ij HISTORIA DE ORIGINE TROIANO-RVM FOELICITER INCIPIT.  (O)RIGO TROIANORVM DARdanus fuit: … Endet Bl. 79a Z. 14 … Aſſaricus genuit Capin: Capis Anchiſem: Anchiſes Aeneam: Aeneas Aſcanium.  Z. 16 Franciſcus Faragonius ad lectorem.  5 Dist. Iam ſunt plena malis … Bl. 79b Finit hiſtoria antiquiſſima Dictys Cretenſis at Da-retis Phrygij de bello Troianorum ! ac Græcorum: in nobili vrbe Meſſanæ cū eximia diligentia impreſſa per Guillielmum Schonberger de Franckfordia Alamanum ter-tiodecimo calendas Iunij .M.cccc.xcviij.  Reg. 3 Z.  DrM  Bl. 80 leer.
Inhalt: Bl. 2a: Widmungsschreiben des Hrsg. an Bernardus Rictius (Dictyn Cretensem gravem historicum …). — 3a: Verse des Hrsg (Iam sunt plena malis …). — 3b: Appendiculae ad libri interpretationem. — 5a: Verse. — 5b: Brief des Septimius. — 6a: Text des Dictys. — 61a: Text des Dares (Origo Troianorum Dardanus fuit qui ex Jove …). — 79a: Verse des Hrsg. an den Leser. — 79b: Reg.
Reproduktionen: München SB (Digitalisat).
HC 6157. Ce³ D-186. IBE 2089. IBP 1896. IBPort 583. IDL 1523. IGI 3423. Pell 4241. VB 3024. BSB-Ink D-129. CIBN D-115. Pr 6939. BMC VII 1077.IA 33447. Bod-inc D-059. Collijn: Stockholm 364. Madsen 1379. Oates 2613. 2614. Walsh: Harvard 3534. ISTC id00186000.
Ariano Irpino BCom. Berlin *SB
. Cambridge UL (2 Ex.). Cambridge (Mass.) HoughtonL. Catania BCiv, BU (3 Ex.). Chapel Hill UL. Chicago NewberryL. Città del Vaticano BVat
. Cologny BBodmer. Firenze BRidolfi. Foggia BProv. Glasgow UL
. Haag MMeerman
. København KglB. London BL
. Madrid BN. Mainz GutenbergM. Manchester RylandsL
. Messina BU. München SB
. Napoli BN, BU (2 Ex.). New York MorganL. Oxford Bodl. Palermo BCom (2 Ex.), BRegion (2 Ex.). Paris BN. Parma BPalat. Passau SB (2 Ex.). Perugia BAugust. Pesaro BOliveri. Princeton UL. Providence ABrownL. Roma BCorsin
. Salerno BProv
. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Stockholm KglB. Stuttgart LB
. Torino Accad. Venezia BNMarc. Washington (D.C.) LC (2 Ex.). Wrocław BOssolinski.
Gesamtüberlieferung: 51 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
08328 Dictys Cretensis: Historia Troiana. Daran: Dares Phrygius: De excidio Troiae historia. Hrsg. Franciscus Faragonius. Venedig: Christophorus de Pensis, 1.II. u. 1.III.1499. 
74 Bl. a–h⁸i¹⁰. 30 Z. Typ. 7:107/109R. Init. u. Min. f. Init.
Tit. IESVS MARIA.  DICTVS CRETENSIS  DE HISTORIA BELLI  TROIANI ET DARSES PRISCVS  DE EADEM  TROIANA.  Bl. 2a m. Sign. aii FRANCISCVS FARAGONIVS MAGNIFIco uiro Bernardo Rictio … Sign. b tum Leiro & Archeſilao cōſanguineiſ: Dein Prothenor &  … Bl. 74a Franciſcus Faragonius ad lectorem.  … Z. 12 Finit hiſtoria antiquiſſima Dictys Cretenſis at Da-retis Phrygii de bello Troianorum ac Græcorum in inclyta urbe Venetiarum cum eximia diligentia impreſſa per  Criſtoferum mandellum de penſis kalendis Martii .M.CCCC.LXXXXIX. Laus deo & beate uirgini.  Reg. 3 Z.  Bl. 74b leer.
Anm. Als Vorlage diente die vorhergehende Nr.
HC 6158. CBB 1281. Ce³ D-187. CIH 1163. IBE 2090. IBP 1897. IBPort 584. IGI 3424. Pell 4242. CRF XIII 767. VB 4306. BSB-Ink D-130. CIBN D-116. Pr 5247. BMC V 472.IB 23507. Bod-inc D-060. Collijn: Uppsala 488. Günther 3511. Madsen 4349. Oates 2057. Schlechter-Ries 580. Rhodes: Oxford 679. Sack: Freiburg 1245. Scardilli-Venezia 114. Sheehan: Vaticana D-79. Voulliéme: Trier 2142. Walsh: Harvard 2395. 2396. ISTC id00187000.
Agrigento BLucchesi. Ann Arbor UL. Arad BJudet. Ávila BP. Baltimore ArtM, UL (2 Ex.). Bergamo BCiv. Berlin *SB†
. Bethlehem UL
. Bologna Gy (3 Ex.). Boston (Mass.) PL
. Brighton PL. Bryn Mawr GoodhartL. Budapest BN (2 Ex.). Cambridge PeterHs, TrinityC, UL. Cambridge (Mass.) HoughtonL (2 Ex.). Catania BU. Chapel Hill UL. Chicago NewberryL. Cincinnati PL. Città del Vaticano BVat
(2 Ex.). Cleveland PL. Dallas BridwellL. Edinburgh NL
. Fermo BCiv. Ferrara BCom. Firenze BN. Foligno BCom. Freiburg UB
. Görlitz OberlausitzBWiss
(z.Z. Wrocław BU). Göttweig Benedikt
. Gorizia Sem. Gotha ForschB
. Graz UB. Greenville (Miss.) PL. Grosseto BCom. Haverford C
. Heidelberg UB
. Helsinki NB. Innsbruck ULB. Ithaca UL. Kiel UB
(def.). Klagenfurt Bisch. København KglB (def.). Korčula Franzisk. Kraków BU. Leipzig UB
. Leonessa Kapuz. Liège BU. Linköping Stift. Liverpool UL. Lonato BComo. London BirkbeckC, BL
. Lublin BU. Lucca BCap. Mantova BCom. Milano BAmbros, BNBraid. Minneapolis UL. Modena BEst. München SB
, UB
(2 Ex.). Napoli BN (2 Ex.), BU. Nelahozeves Lobkowitz. New Haven UL. New York ButlerL, PL. Norton WheatonC. Nürnberg StB
(def.). Offenburg StB. Olsztyn M. Oxford Bodl (2 Ex.), OrielC. Palermo BCom, BRegion. Paris BN (2 Ex.). Parma BPalat (2 Ex.). Pavia BU. Perugia BAugust, BU. Pesaro BOliveri. Philadelphia FreeL. Piazza Armerina BCom
. Poznań BU (def.). Roma BAlessandr, BAngel, BCasanat, BCorsin
, BN
(2 Ex., 2. Ex. def.), FondazPrimoli. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Sankt Florian Aug. Sankt Petersburg NB. Segorbe Sem. Sélestat BVille. Siena BCom. Spezia BCiv. Stockholm KglB. Strasbourg BNU. Stuttgart LB
. Sydney Benedikt, SL. Székesfehérvár Bisch (def.). Topol’čianky ZamKn. Torino BNU (Bl. i10 fehlt), BR. Treviso BCom. Trier StB. Tübingen UB
. Uppsala UB. Urbana UL. Valletta NL. Venezia BNMarc (2 Ex.), MCorrer. Verona BCiv. Villanova UL. Washington (D.C.) FolgerL, LC, TrinityUL. Wellesley C. Wien Benedikt, Domin
, NB
. Wrocław BOssolinski. Zürich ZB.
Gesamtüberlieferung: 142 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Gesamtkatalog der Wiegendruckehttps://gesamtkatalogderwiegendrucke.de/docs/DICTCRE.htm • Letzte Änderung: 2014-04-10