Cultrificis, Engelbertus
eigentlich Messemakers, lat. auch Cultificis, Culcificis, Cultrifex.
✽ zu Nijmegen um 1430, O. P., studierte um 1462/65 zu Köln, Dr. theol., 1465 Lector an der Kapitelschule in Zutphen, 1466 Prior des von ihm gegründeten Dominikanerklosters in Zwolle, † 1492. Gelegentlich mit Engelbertus Schut (de Leydis) verwechselt.
Übersicht
7846–7849
7850
Manuale confessorum metricum (gelegentlich dem C. zugeschrieben)
7851. auch an 7847–7849.
Tractatus ‛colores’ inscriptus
07846 Cultrificis, Engelbertus: Defensorium privilegiorum fratrum mendicantium. Nijmegen: [Drucker des Cultrificis (Gerard Leempt?)], 1479. 
78 Bl. a–i⁸k⁶. 26 Z. Typ. 1:116G. Rubr. α.
Bl. 1 leer. Bl. 2a m. Sign. aij Epiſtola declaratoꝛia iuriū et pꝛiuilegioꝝ fratrū  oꝛdinū mendicanciū cōtra quoſdā articulos erroneos cōdempnatos quoꝛūdā mgrōꝝ et curatoꝛū  eccīaꝝ parrochialiū. Pꝛologus  []Euerēdo in xo patri ſacre theologie  pꝛofeſſoꝛi eximio magiſtro Andꝛee comitis / per pꝛouinciā Saxonie oꝛdinis  pꝛedicatoꝝ pꝛioꝛi ꝓuinciali b merito  ſuo ceptoꝛi kmīo. Frater Engelbertus cultificis  eiuſď oꝛdīs et ꝓuīcie ac facultatis / īmeritꝯ ꝓfeſſoꝛꝛ  obīa tā debita  deuotā … Z. 17 … ⁌ Criſtus igi ds et deus verꝯ  paťfamilias huiꝯ mundi / … Sign. b Quia iniuſte arcen qui digni ſūt / et īpie agi cū  … Endet Bl. 78a Z. 1 Ad honoꝛem actoꝛis pacis. quia in pace factus eſt  locus eiꝯ et viuit ineternū benedictꝯ Amen.  ⁌ Subſcripcio.  ⁌ Hec ſunt reuerēde mg n et p ꝓuuīciaľ. que  raptim et curſoꝛie …  … collegi … Z. 14 ⁌ Explicit epľa declaratoꝛia ac defenſoꝛia iuriū  et uilegioꝝ fr oꝛdinū medicāciū cōtra quoſdā  articulos erroneos cōdēpnatos. …  … Edita et cōpilata  in cōuētu Nouimagēſi oꝛď dicatoꝝ ꝑ Reuerēdū  Mgm Engelbertū cultificis oꝛď eiuſdē ac ſacre  theologie ꝓfeſſoꝛē eximiū / Anno di .mᵒccccᵒlxxixᵒ  At eodē āno in dcō opido diligenter et fideliť  impꝛeſſa Ad honoꝛē dei omnipotētis cuiꝯ nomen  eſt benedictū ꝑ ſecula Amen.  Bl. 78b leer.
Reproduktionen: Haag KglB (IISTC). Berlin SB (Digitalisat).
HC 5849. CA 512. ILC 652. CBB 1204. Ce³ C-983. IDL 1440. Pell 4046. VB 4937.15. CIBN C-678. Pr 9119. BMC IX 91. Bod-inc C-487. Günther 1935. Oates 3588. Voulliéme: Trier 2472. Wilhelmi: Greifswald 229. ISTC ic00983000.
Basel UB. Berlin *SB
(2 Ex.). Brussel BR. Cambridge UL. Città del Vaticano BVat. Greifswald GeistlMin
. Haag KglB
(def.). Leipzig UB
. London BL
(Bl. 60 u. 61 fehlen). Manchester RylandsL
. Oxford Bodl. Paris BN (Bl. f1/f8 fehlen). Providence ABrownL. Sankt Pölten Bisch. Tallinn Arch. Trier StB. Washington (D.C.) LC (2 Ex.).
Gesamtüberlieferung: 19 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
07847 Cultrificis, Engelbertus: Defensorium privilegiorum fratrum mendicantium. — De simonia vitanda. [Löwen]: Johann von Paderborn, [um 1480]. 
88 Bl. a–l⁸. 29–30 Z. Typ. 1B**:89/90G.
Bl. 1 leer. Bl. 2a m. Sign. a2 Epiſtola declaratoria iurium et priuilegioꝝ fratrū oꝛdinū medicantiū cōtra quoſdā articulos erroneos condemnatos … Sign. b in paſcha fiendum / propter hoc quia in pugna coti… Endet Bl. 80b Z. 4 Explicit epiſtola declaratoria Edita ⁊ cōpilata  in conuentu Nouimagenſi orď predicatoꝝ per reuerendum Magiſtꝝ Engelbertum cultificis orď eiuſď  ac ſacre theologie profeſſorem eximium. Anno domī  M.cccc.lxxix.  Bl. 81a m. Sign. l Epiſtola breuis ac perutilis. ď ſymonia vitāda  in receptione nouicioꝝ ⁊ nouiciarū ad religionē.  … Endet Bl. 87b Z. 6 Explicit epiſtola breuis ac perutilis de ſymonia  vitanda in receptione nouiciorum ⁊ nouiciaru ad  religionem. collecta per Reuerendū magiſtꝝ Engel.  cultificis ſacre theologie profeſſorem ordls dicatoꝝ. Anno di .M.cccc.lxxix. mēſis Iulii. die .ix.  in Nouimagio. Imſſa ꝑ me Ioānē de weſtfalia.  Bl. 88 leer.
Anm. Als Vorlage diente Nr 7846 und 7851. — Die Nachtragslage l fehlt in den mit (°) bezeichneten Exemplaren.
HC 5850. H 5851. 5854. CA 513. ILC 653. CBB 1205. CIH 1120. IDL 1441. IGI 3277. Pell 4045. CRF I 497. CIBN C-677. Pr 9266. BMC IX 139. Collijn: Stockholm 344. Günther 1636. Hellwig 322. Hubay: Würzburg 741. ISTC ic00983500.
Aarau KantB. Allendale UL (°). Brussel BR. Budapest BN (2 Ex.). Châlons-en-Champagne BMun (°) (def.). Göttingen SUB (def.). Haag KglB
(°). Helsinki NB. Köln UStB
. Kynžvart ZamKn. Leipzig UB
. Leuven UB
. Lille BMun (2 Ex.). London BL
. Lüneburg RatsB. Napoli BU. Nürnberg GermanNM. Olomouc SKn (°). Paris Arsenal (°), BN (2 Ex., 2. Ex. °), Genev
. Sangerhausen K. Stockholm KglB. Valenciennes BMun (°). Wien NB
. Würzburg UB.
Gesamtüberlieferung: 29 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
07848 Cultrificis, Engelbertus: Defensorium privilegiorum fratrum mendicantium. — De simonia vitanda. Reutlingen: Johann Otmar, 15.XII.1492. 
48 Bl. a–f⁸. 40 Z. Typ. 7:170G, 8:75G, 9:92G. Meist Min. f. Init. Rubr. α, β.
Tit. Declaratio pꝛiuilegiorum fratrum mendicantium  Bl. 2a m. Sign. a ij Epiſtola declaratoꝛia iuriū ⁊ pꝛiuilegioꝝ fratꝝ oꝛdinū mendicantiū … Sign. b N hoc aūt textu mo pꝛelati fratꝝ dirigun ad latos petituri vt  … Endet Bl. 47b Z. 23 ⁌ ☞ Finis epiſtole declaratoꝛie pꝛiuilegioꝝ fratrū mendicātium necnon epiſtole de ſymonia vitanda in receptōne nouicioꝛum  ad religionē / editaꝝ in conuentu Nouimagenſi oꝛdinis pꝛedica-toꝛum per Reuerendū magiſtrum Engelbertum eiuſdem oꝛdinis  tratrem ac ſacre theologie pꝛofeſſoꝛem eximium. Impꝛeſſum deni Reűttlingie per magiſtrum Iohannem Otmar Anno domini  M.cccc.xcij. Sabbato tercie aduentus dominice.  Bl. 48 leer.
Reproduktionen: Darmstadt ULB (Digitalisat).
HC 5852. Ce³ C-984. IBE 1961. IDL 1442. CRF VIII 165. BSB-Ink C-706. Pr 2718. BMC II 587.IA 10735. Bod-inc C-488. Günther 2366. Hubay: Augsburg 660. Hubay: Eichstätt 321. Hummel-Wilhelmi 226. Lökkös: Cat.Genève 165. Madsen 1304. Oates 1219. Ohly-Sack 978. 979. Sack: Freiburg 1192. Schlechter-Ries 639. Voulliéme: Trier 1184. ISTC ic00984000.
Aschaffenburg StiftB. Augsburg SStB (2 Ex.), UB
. Bamberg SB. Basel UB. Berkeley LawL
. Berlin SArch (ehem. Königsberg UB). Boston (Mass.) PL. Cambridge UL. Darmstadt ULB
. Eichstätt UB. Erlangen UB. Frankfurt (Main) UB (2 Ex.). Frauenfeld KantB. Freiburg UB
. Genève BPU. Heidelberg *UB
. Heilbronn StArch. København KglB. Köln UStB
. Konstanz Gy
(Bl. 1 fehlt). Leipzig StB
. London BL
. Mainz GutenbergM. Montserrat Benedikt. München *SB
(3 Ex.), UB
(2 Ex.). New York ButlerL. Nijmegen UB
. Oxford Bodl. Paris DominJacques (def.). Reutlingen StB
. Salzburg BenediktPeter. San Marino (Calif.) *HuntingtonL. Sankt Petersburg NB. Schwaz Franzisk
. Solothurn ZB
(def.). Stuttgart *LB
(2 Ex.). Trier StB. Tübingen Stift
, *UB
(2 Ex.). Überlingen LeopoldSophieB
. Wien NB
(2 Ex.). Würzburg UB
.
Gesamtüberlieferung: 52 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
07849 Cultrificis, Engelbertus: Defensorium privilegiorum fratrum mendicantium etc. Köln: Hermann Bungart, 7.–25.IX.1497. 
88 Bl. AB⁸CDE⁸FGH⁸IKL⁸M–R. 30 Z. Typ. 1:65G, 3:145G, 4:81G. Init. a, d. Rubr. α, β, γ.
Tit. Declaratio ⁊ defen-ſoꝛium pꝛiuilegioꝛū  fratrū mendicantiū  ¶ De ſymonia vitāda in receptione  nouitioꝝ ⁊ nouitiaꝝ ad religionem.  ¶ De Inſtitutione noue vite.  ¶ Speculum religioſoꝛum ⁊.  Bl. 2a m. Sign. A2(E)piſtola declaratoꝛia iurium ⁊ pꝛiuilegioꝝ fratrū oꝛdinum mendican-tium cōtra quoſdā articulos erroneos demnatos … Sign. b digni ſunt ⁊ impie agitur cum eis q ſubtrahitur  … Endet Bl. 77a m. Sign. Pi Z. 22 ¶ Explicit defenſoꝛium pꝛiuilegioꝝ  fratrū mēdicātiū pilatum ꝑ reuerendū magiſtrū  Engelbertum oꝛdinis dicatoꝛū ac ſacre theolo-gie ꝓfeſſoꝛem eximiū ☞ Imſſum Colo. ſu  antiquū foꝛū / ꝓpꝛie. tzo dem Wildeman in oppo-ſito ſancti Martini maioris. per Hermānū bungart de ketwich Anno domini .M.cccc.xcvij.  In ꝓfeſto natiuitatis Marie ꝟg:  Bl. 77b ¶ Tractatus ſancti Iſidoꝛi de inſti-tutione noue vite.  … Endet Bl. 88a Z. 13 … iudicantes duodecim  tribus Iſrael. Amen.  ⁌ Explicit tractatulus de ſymonia vitanda .⁊.  Impꝛeſſus Colonie ſupꝛa antiquum foꝝ. ꝓpꝛie  tzo dem Wildeman. in oppoſito ſancti Martini  maioꝛis. Per Hermannū Būgart de ketwich  Anno di .M.cccc.xcvij. die .xxv. ſeptembʼ.  Bl. 88b leer.
Inhalt: Bl. A2a: Defensorium etc. — P1b: Pseudo-Ambrosius, S. : De vita perfecta (Dilecte fili, dilige lacrimas … Migne PL 17, 827=87, 457, hier u. d. Namen des S. Isidorus). — P3b: Arnulphus de Boheriis O. Cist : Speculum monachorum (hier: religiosorum) (Si quis emendatoris vitae desiderio tactus … vgl. GW III Sp. 661). — Q1a: Cultrificis, Engelbertus: De simonia vitanda. — R2b: Tractatulus ‘Dilige stare in claustro’ (Petrus Blesensis dicit: Iuxta sententiam … vgl. H 5486ff. CA 464ff).
Anm. Tit. Z. 4 auch De ſymonia vitanda … (z. B. 2. Ex. München SB [8° Inc. c. a. 247l]).
H 5853. 6164(?). C 1846. VK 348. CBB 1206. Feigelmanas 144. IBP 1814. IDL 1443. IGICorr 3277A. Pell 4047. VB 1079.5. BSB-Ink C-707. CIBN C-679. Collijn: Uppsala 456. Ernst: Hildesheim II,3 49. Günther 566. Kind: Göttingen 913. Madsen 1305. Ohly-Sack 980–982. Voulliéme: Trier 780. ISTC ic00984500.
Berlin *SB
. Frankfurt (Main) UB (3 Ex.). Göttingen SUB (def.). Haag KglB
. Halle ULB. Hildesheim StB. København KglB. Koblenz Gy. Köln UStB
. Leipzig UB
. Liège BU (Tit. fehlt). Mainz GutenbergM. München SB
(2 Ex.). Neustadt K. New Haven UL. Paris BN (2 Ex.). Perugia BAugust. Praha HistInstAkad
(def.), NKn. Regensburg SB. Trier StB. Uppsala UB. Vilnius NB
. Walberberg Albert (def.). Wien NB
. Włocławek Sem. Wrocław BU.
Gesamtüberlieferung: 31 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
07850 Cultrificis, Engelbertus: Defensorium privilegiorum fratrum mendicantium. [Wien: Johann Winterburg, um 1499/1500]. 
40 Bl. a–e⁸. 39–40 Z. Typ. 4:124G, 6:79G. Rubr. δ.
Tit. Defenſoꝛiū Pꝛiuilegioꝝ ⁊ Iuriū frībus  quatuoꝛ oꝛdinū mendicantiū a ſede apoſtolica per plures Romanos pontifices  cōceſſoꝝ Contra erroꝛes ⁊ condēpnatos  articulos quoꝛundam Magiſtroꝝ ⁊ Cu-ratoꝛum eccleſiarū parrochialium.  Bl. 2a m. Sign. aij [⁶]Tſi crebꝛis littrificoꝝ caracteribꝯ obſcuꝛa que ac  mľtis in audita ſeculis dietī ꝓdeant ī lucē … Z. 6 … Pꝛeſens eo-rundem defenſoꝛiū in lucem pꝛodijt … Z. 12 … ⁌ Criſtus nēpe vniuʼſoꝝ ds ⁊ deꝯ verꝯ pater familias … Sign. b moleſtēt ꝑ minas / vel execratōes. vel ſacrōꝝ denegatō Idē dicit  … Endet Bl. 40a Z. 8 … quia in pace factus eſt  locus eius ⁊ viuit ineternū benedictus Amen.  ⁌ Subſcripcio  ⁌ Hec ſunt oꝛthodoxe fidei zelatoꝛes integerrimi …  … Pꝛo ꝝ  firmioꝛi roboramēto cum eiſdem fratribꝯ pꝛiuilegia aſſunt copio-ſa contra emulos in ⁊ extra iudiciū non carpenda.  ⁌ Explicit epľa declaratoꝛia ac defenſoꝛia iuriū ⁊ uilegioꝝ fr  oꝛdinū mendicanciū contra quoſdā articulos erroneos dēpna-tos. quoꝛūdam mgoꝝ ⁊ curatoꝝ eccleſiaꝝ ꝑꝛochialiū .⁊.  Bl. 40b leer.
HC 6087. Langer II,2 118. CBB 1255. Ce³ C-985. IBP 1815. BSB-Ink C-708. Pr 9481. BMC III 812.IA 51541. Bod-inc C-489. Hubay: Augsburg 661. Hubay: Eichstätt 322. Oates 4024. Ohly-Sack 983. Sallander: Uppsala 1692. Walsh: Harvard 1276. ISTC ic00985000.
Augsburg SStB. Bamberg SB. Brugge Sem. Cambridge UL. Cambridge (Mass.) HoughtonL. Eichstätt UB. Frankfurt (Main) UB (def.). Graz UB, ZBFranzisk (2 Ex.). Heilbronn StArch. Klosterneuburg Aug (2 Ex.). London BL
. Louvain-la-Neuve BU. München SB
(2 Ex.). Oxford Bodl. Philadelphia FreeL. Regensburg SB (2 Ex.). Straubing Karm. Stuttgart LB
. Trento Franzisk. Uppsala UB. Wien NB
. Wrocław BOssolinski
.
Gesamtüberlieferung: 27 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
07851 Cultrificis, Engelbertus: De simonia vitanda. Nijmegen: [Drucker des Cultrificis (Gerard Leempt?)], 23.VIII.1479. 
8 Bl. a⁸. 26 Z. Typ. 1:116G. Rubr. α.
Bl. 1a m. Sign. ai ⁌ Epiſtola bꝛeuis ac ꝑvtilis. de ſymonia  vitanda in recepcōe nouicioꝝ et nouiciaꝝ  ad religione. ⁌ Pꝛologus.  []Enerabili pi .N. pꝛioꝛi canonicoꝝ regulariū in Nouimagio. Frater Engelbertꝯ cultificis ſacre theologie ꝓfeffoꝛ  oꝛdinis dicatoꝝ cū ſui hūili recōmendacione. Veſtro deſiderio ſatiſfacere cupiens quo  cautelas euitandi ſymoniā in recepcione fr vel  ſoꝛoꝝ ad religionē liquide ſcire poſſitis … Endet Bl. 7a Z. 12 … ſaluo ſemꝑ iudicō  ſancte mis eccīe et cuiꝯlib in hac materia experti  melius ſencientis Valete in xo ſemꝑ.  ⁌ Explicit epiſtola bꝛeuis ac ꝑvtilis de ſymonia  vitanda in recepcōe nouicioꝝ et nouiciaꝝ ad religionem. collecta ꝑ Reuerendū mgr Engelbertū  cultificis ſacre theologie ꝓfeſſoꝛē oꝛdīs dicatoꝝ Anno di .mᵒccccᵒlxxixᵒ mēſis Iulij. die ix. in Nouimagio At ibidē eodē āno diligenter impꝛeſſa  die xxiij. menſis Auguſti.  Bl. 7b u. 8 leer.
Reproduktionen: Haag KglB (IISTC). Berlin SB (Digitalisat).
C 1847. CA 514. ILC 654. CBB 4307. Ce³ C-986. CIH 1121. IDL 1439. VB 4937.14. Pr 9118. Bod-inc C-490. Ernst: Hildesheim II,2 104. Günther 1934. Wilhelmi: Greifswald 228. ISTC ic00986000.
Basel UB. Berlin *SB
(2 Ex.). Budapest BN. Greifswald GeistlMin
. Haag KglB
(def.). Hildesheim DomB. Köln UStB
. Leipzig UB
. Liège Sem. London BL
. Manchester RylandsL
. Oxford Bodl. Sankt Pölten Bisch. Tallinn Arch. Washington (D.C.) LC.
Gesamtüberlieferung: 16 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Gesamtkatalog der Wiegendruckehttps://gesamtkatalogderwiegendrucke.de/docs/CULTENG.htm • Letzte Änderung: 2013-12-03