Gerardus de Zutphania
Gerard Zerbolt, ✽ 1367 in Zutphen, schloß sich in Deventer der Devotio moderna an, † 4.XII.1398 in Windesheim
Vgl. Rooij, Theodorus Martinus Maria van: Gerard Zerbolt van Zutphen. Academ. proofschrift. I. Leven en Geschriften. Nijmegen 1936. — Verf.Lex.² X 1537–1541.
De spiritualibus ascensionibus
Lateinisch
Ausgabe von J. Mahieu, Brügge 1941. — La montée du cœur. De spiritualibus ascensionibus. Éd. critique et trad. par Francis Joseph Legrand. Turnhout 2006.
In allen Ausgaben folgt: David de Augusta: De exterioris et interioris hominis compositione II P. 1, 1 (unter d. Tit.: De quatuor in quibus incipientes deo servire debent esse cauti).
Einige Ausgaben sind offenbar zusammen mit der lateinischen Übersetzung von Bertholdus: Zeitglöcklein des Lebens und Leidens Christi (GW 4172–4177) und Thomas a Kempis: Meditationes de vita et beneficiis salvatoris Jesu Christi (HC 10994) hergestellt und gehandelt worden.
10686 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. [Deventer: Richard Paffraet, um 1483/85]. 
136 Bl. a–r⁸. 21 Z. Typ. 1B:89G.
Bl. 1 leer. Bl. 2a m. Sign. ai. Incipit deuotus tractatulꝯ domini  Gerardi zutphanie de ſpiritualibus  aſcenſionibus. omnibus in ſpirituali  vita ꝓficere volentibus nō minꝯ neceſſarius  vtilis. De quin neceſſarijs in vita religioſa ꝓficere diſponētibus. Capl pꝛimū.  [⁵]Eatus vir cuius eſt auxilium abs te. aſcēſiones  in coꝛde diſpoſuit ī valle  lacrimarū in locum quē  poſuit. … Sign. b abijt ad impuritatem coꝛdis Et quid  … Ende Bl. 130b Z. 1 … Vt e exterioꝛibus officijs inoffenſe deſeruiant ad  coꝛdis ſecreta recurrere inceſſabiliter  curant ⁊.  Explicit deuotus tractatulus d  Gerardi zutphanie de ſpiritualibus  aſcenſionibus.  Bl. 131a m. Sign. riij De quatuoꝛ in quibus incipientes  deo ſeruire debent eſſe cauti ſi ꝓficere  volunt.  [³]Vatuoꝛ aute ſunt in quibus  noui et incipiētes cauti debēt  eſſe … Endet Bl. 134b Z. 2 … Luce vltimo.  Opoꝛtet chꝛiſtum pati. et ita intrare  in gloꝛiam ſuam.  Laus deo.  Bl. 135 u. 136 leer.
HC 16295. CA 797. Hellinga: PT I 39.II 406. Hellinga: PT II 406. ILC 1076. Kronenberg: CA² 797. VK S. 108. CBB 1581u.Suppl. Ce³ G-174. IBE 2636. IDL 1924. Pell 5114. CRF XIII 952. BSB-Ink G-124. Ernst: Hildesheim I,1 437. Finger: Düsseldorf 406. Oates 3439. Voulliéme: Trier 2435. ISTC ig00174000.
Anholt Salm. Basel UB (4 Ex.). Brugge ehem. Bisch. Cambridge UL. Darmstadt ULB. Düsseldorf ULB. Edinburgh NL
. Einsiedeln Benedikt. Haag *KglB
. Hamburg *SUB
. Hildesheim DomB. Köln UStB
. Leeuwarden ProvB
. Leuven UB†. Liège BU. Madrid BU. München SB
. Münster Bisch. New York UnionTheolSem. Oxford Bodl (def.). Paris BN. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Strasbourg BNU. Trier StB. Utrecht M. Washington (D.C.) LC. Wien NB
. Zwolle HistCentr.
Gesamtüberlieferung: 31 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
10687 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. Köln: [Ulrich Zell, um 1488]. 16°
120 Bl. aa–pp⁸. 22 Z. Typ. 2:115G, 4:67G.
Tit. m. Sign. aai. Tractatus de ſpiritualibus aſcenſionibus  Bl. 2a Incipit deuotus trac-tatulꝯ di Gerardi zutphanie de ſpūalibꝯ aſcē-ſionibꝯ: oībus in ſpūali  vita ꝓficere volētibꝯ: nō  minꝯ neceſſariꝯ  vtiľ.  De n nccārijs ī vita  religioſa ꝓficere diſpo-nētibus. Capi.i.  []Eatus vir cuiꝯ eſt auxiliū abs  te: aſcēſiōes ī coꝛde diſpoſuit … Sign. b poſt cōcupiſcentias tuas. ⁊ foꝛnicās cū me … Endet Bl. 119a Z. 7 … Luce vltimo Opoꝛtet xm pati. ⁊ ita intrare in gloꝛiā ſuam.  Laus deo.  Impꝛeſſum Colonie apud Lijſkyrchen.  Bl. 119b u. 120 leer.
Reproduktionen: München SB (Digitalisat).
H 2995,2. 8931,2. C I 2995,3 (nicht Hain). VK 246,3. CBB 628,3 u.Suppl. Ce³ G-175. IDL 1925. VB 661,2. BSB-Ink G-125. Pr 918A. BMC I 199.IA 3083. Finger: Düsseldorf 407. Hartig: Paderborn 263. Oates 418. Sallander: Uppsala 2213. Scheidegger-Tammaro 621. Voulliéme: Trier 356. ISTC ig00175000.
Amsterdam UB
. Antwerpen Ruusbroec
. Baltimore ArtM. Berlin *Kupferstichkab?. Brugge ehem. Jes. Brussel BR. Camarillo ehem. DohenyMemL. Cambridge UL
(2 Ex., 1. Ex. Perg., Bl. 1 fehlt). Chicago NewberryL. Düsseldorf ULB. Essen K. Fulda HLB (vermisst). Guelph UL. Iowa City UL
. Köln UStB (2 Ex.). Leuven TheolF. London BL
(2 Ex.), Lambeth. Mainz GutenbergM. Manchester RylandsL
. Mons BU. Moskva GosB (def.). München SB
. Nijmegen UB
. Nürnberg GermanNM. Paderborn AkadB. Parma BPalat. Praha NKn. San Marino (Calif.) HuntingtonL (2 Ex.). Stams Zisterz
. Tilburg UB. Trier StB. Uppsala UB. Washington (D.C.) LC. Zürich ZB
.  — Pistner (Naples).
Gesamtüberlieferung: 39 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen und mindestens 1 Exemplar in Privatbesitz nachgewiesen.
10688 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. [Strassburg: Johann Prüss, um 1488/94]. 
24 Z. Typ. 7:156G, 8:80G. Meist Min. f. Init.
1. Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc.
104 Bl. [A]B–N⁸. 
Tit. Tractatus de ſpiritualibus aſcēſionibꝯ  Bl. 2a Incipit deuotus tractatulus di Gerardi zutphanie ď ſpūalibꝯ aſcēſionib: oībus in ſpūali vita ꝓficere volētibꝯ: nō minꝯ neceſſariꝯ  vtiľ.  De quin neceſſarijs in vita religioſa ꝓficere diſponentibus. Ca. I.  (b)Eatus vir cuius eſt auxili-um abs te: aſcēſiones ī coꝛ-de diſpoſuit … Sign. b laude ꝑ eā traheris / coꝛdis impuritas  … Endet Bl. 104b Z. 17 … Lu  vlti. Oꝑtet xm pati. ⁊ ita ītrare in glo-riam ſuam  Laus deo. 
2. Thomas a Kempis: Meditationes de vita et beneficiis salvatoris Jesu Christi.
112 Bl. O–DD⁸. 
Tit. De vita ⁊ beneficijs  ſaluatoꝛis Ieſu chꝛiſti deuotiſſime meditationes cum gratiarum actione.  Bl. 2a m. Sign. O2 Pꝛefatio.  (ſ)I deſideras ꝑfecte mundari a vitijs / ſi nobiliter dita-ri in ꝟtutibus / … Z. 20 Incipiūt ďuote garū actiōes … Bl. 2b [⁵]Omine deus meus / lauda-re te deſidero: … Sign. P non paruitate mēbꝛoꝝ : ſz hūilitate ſen- … Endet Bl. 112a Z. 14 … cū apparuerit xus vita tua /  cū io reſurgas in gloꝛia. Amen  Laus deo.  Bl. 112b leer.
3. Bertholdus: Zeitglöcklein des Lebens und Leidens Christi, lat.
88 Bl. [Ee]Ff–Pp⁸. 1 Hlzs.
Tit. Hoꝛologium deuotionis circa vitam xi  Bl. 1b Hlzs.  Bl. 2a Incipit in hoꝛologiū deuotionis ꝓlogus circa vitā Chꝛiſti.  (q)Uoniā m beatū Gregoꝛiū  ois xi actio na eſt inſtructio. … Sign. Ff Hoꝛa ſecunda de natiuitate xi.  … Endet Bl. 87a Z. 3 Quod mihi domīe ihʼu pꝛeſtare digne-ris: qui cu patre ⁊ ſpiritu ſancto viuis  ⁊ regnas in ſecľa ſeculoꝝ Amen.  Explicit hoꝛologiū deuotōnis.  Bl. 87b u. 88 leer.
H 2991(3). 2997(3). 8929(3). 8933(3). HC 16294(1). C 3954(2). Schr 3445(3). 4097(1). VK S. 108. CBB 1582(1) u.Suppl. Ce³ G-176 u.Suppl. CIH 1399. IBP 2348. IDL 799. 1926. IGI 4235 u.Corr. Pell 7737(2). CRF V 646. CRF XIII 417. VB 2368. 2375. 2397. BSB-Ink G-126. Pr 564(1). 564A(3). BMC I 125.IA 17252. 126. Borm: IG 1109. Collijn: Stockholm 193. 440. 1043. Collijn: Uppsala 297. Günther 1131. 2926. Hubay: Eichstätt 409. Ohly-Sack 1199. 1200. Sack: Freiburg 1529. Sallander: Uppsala 2214. Scheidegger-Tammaro 622. Šimáková-Vrchotka 1284. Voulliéme: Trier 1477. 1489. Wierda: Tilburg 32. Zedler: Nassau 279. ISTC ig00176000.
Aberystwyth NL (2). Allendale UL (1.2). Appenzell Kapuz (3). Augsburg UB
(3). Bamberg SB. Berlin *SB†
. Bloomington LillyL (2.3). Brno UKn (1.2). Brussel BR (1). Budapest BAcadSci (1–3. 1 def.). Cambridge (Mass.) HoughtonL
(2.3). Città del Vaticano BVat
(2 Ex.). Darmstadt ULB. Dillingen StudB (1). Edinburgh NL (1). Eichstätt UB
(2 Ex., 1. Ex. 1, 2. Ex. 3). Einsiedeln Benedikt. Erfurt Bisch (1.2), StB
(2.3). Firenze BN (3). Frankfurt (Main) PhilosTheolHochSch, UB. Frauenfeld KantB. Freiburg UB
(1). Gdańsk Akad. Gniezno ArchErzbisch (def.). Graz UB. Halle ULB (3). Hertogenbosch Kapuz (1). Hilversum LibernaColl
(3). Innsbruck Kapuz. Ithaca UL (1). Kaufbeuren Jes (3). Kielce Sem (2.3. 3 def.). Klagenfurt Bisch. Kraków BCzartoryski (1.2), Bern (2 Ex., 1. Ex. 1, 2. Ex. 1), Franzisk (1, def.). Křivoklát Fürstenberg (2). Le Mans BMun. Leipzig *BuchM
(1–3, def.), UB
(2 Ex.). Limburg BischB
(1.2). London BL
(1.2). Luzern ZB (1). L’viv BU
(2, def.). Mainz GutenbergM (def.). Melk Benedikt (1). Modena BEst (1). München SB
(5 Ex.), UB
(2 Ex.). Münster ULB. New Haven UL (2.3). New York MorganL
(1). Olomouc SKn. Oxford Bodl (3). Padova BU (1.3). Pannonhalma Benedikt (1–3). Parma BPalat (2.3. 3 def.). Philadelphia UL (1–3). Plzeň M, SKn. Poznań BU (2.3. 3 def.), Erzbisch (2 Ex., 1. Ex. 1–3. 2 def., 2. Ex. 3). Praha NKn (2 Ex., 2. Ex. 1, Fragm.), Präm (2.3). Saint Louis PritzlaffL (2.3). Salzburg BenediktPeter
. Sandomierz Sem. Sankt Gallen Benedikt (1). Sankt Paul Benedikt. Sankt Petersburg NB (2 Ex., 1. Ex. def., 2. Ex. def.). San Marino (Calif.) HuntingtonL (1.2). Stockholm KglB (2 Ex., 1. Ex. 1-3, 2. Ex. 2). Strasbourg BNU (def.). Stuttgart LB
(1). Tilburg UB
(1). Trier Sem (2.3). Uppsala UB (2 Ex., 1. Ex. 2.3, def., 2. Ex. 3). Warszawa BN (2 Ex., 1. Ex. 1.2, 2. Ex. 2). Wien Benedikt (1.3), NB
(2 Ex., 2. Ex. 3). Wiesbaden LB
. Włocławek Sem (2, def.). Wolfenbüttel HerzogAugustB
(6 Ex., 3. Ex. 1.2, 4. Ex. 1, 5. Ex. 2, 6. Ex. 3). Zürich ZB
(2 Ex., 1. Ex. 1–3. 3 Bl. 1 fehlt, 2. Ex. 1.2).  — Hare (Québec) (1.2).
Gesamtüberlieferung: 108 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen und mindestens 1 Exemplar in Privatbesitz nachgewiesen.
10689 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. [Basel: Johann Amerbach, nicht nach 1490] [vielmehr Johann Amerbach und Johann Petri, nicht nach 1488/89]. 
68 Bl. a–h⁸i. 30 Z. Typ. 6:108G, 9:76G, 15*:92G. Min. f. Init.
Tit. Tractatus de ſpiritua-libus aſcenſionibus.  Bl. 2a m. Sign. a3 Incipit deuotus tractaculus domini  Gerardi zutphani d ſpiritualibus aſcēſionibus: omnibus in ſpirituali vita pꝛofi-cere volentibus: nō minus neceſſarius   vtilis. De quin neceſſarijs in vita re-ligioſa pꝛoficere diſponentibꝯ. Ca. j.  (b)Eatus vir cuius eſt auxiliū abs te: aſ-cenſiones in corde diſpoſuit … Sign. b lo / inetudine vel nouitatū ſumptione. Itē an fer … Endet Bl. 68a Z. 13 … Luce vltimo. Opoꝛtet xm pati: et ita ītrare in gloꝛiam ſuā.  Laus deo.  Bl. 68b leer.
Zur Datierung: Das 1. Ex. Basel UB am Schluss mit der Jahreszahl 1490 rubriziert. Es findet sich in einem Sammelband, dessen Inhalt (neben H 16296: GW 1561 u. 4175, H 10992) von Amerbach der Baseler Kartause geschenkt wurde. Vgl. auch Stehlin 1623. — Korrektur zum gedruckten GW: “Amerbach and Petri presented fourteen copies each of this and Goff M432 to the Basel Charterhouse in 1488 or 1489” (ISTC).
Anm. Shapero Rare Books (London) 75 Incunables from the Bibliotheca Philosophica Hermetica (2012) Nr 45.
HC 16296. Kaufmann-Nabholz 437. CBB 1584 u.Suppl. Ce³ G-177 u.Suppl. Gspan-Badalić 285. IBE 2637. IDL 1927. IGI 4234. Pell 5116. CRF XIV 229. VB 481. BSB-Ink G-127. Pr 7638. BMC III 752.IA 37477. Bod-inc G-081. Ernst: Hildesheim II,2 275. Finger: Düsseldorf 408. Günther 257. Hubay: Augsburg 869. Juntke: MarienB 170. Kat. Bibl. Schäfer 137. Oates 2803. Sack: Freiburg 1528. Sallander: Uppsala 1732. Šimáková-Vrchotka 789. Voulliéme: Trier 192. ISTC ig00177000.
Aarau KantB. Amsterdam BPhilHermet (2 Ex., ehem. 1. Ex., ehem. 2. Ex.). Anholt Salm. Antwerpen Ruusbroec. Augsburg SStB (3 Ex.), UB
. Basel UB
(4 Ex.). Berlin *SB
(2 Ex., 1. Ex.†). Bonn ULB
. Boston (Mass.) PL. Brugge ehem. Bisch. Bryn Mawr GoodhartL. Cambridge UL. Chicago NewberryL. Città del Vaticano BVat
. Colmar BVille. Columbus UL. Darmstadt ULB
. Dillingen StudB. Düsseldorf ULB. Einsiedeln Benedikt. Engelberg Benedikt. Erlangen UB. Frauenfeld KantB (3 Ex.). Freiburg UB
. Gotha ForschB
(2 Ex.). Grenoble BMun. Haag *KglB
, *MMeerman
. Halle MarienB
. Haverford C
. Kynžvart ZamKn. Leuven TheolF. Hildesheim DomB. Innsbruck Kapuz (3 Ex.). Karlsruhe LB
. Klosterneuburg Aug. Köln *UStB
(3 Ex.). Leiden BU. Leipzig StB
, *UB
. Linz LB. Ljubljana Sem. London BL
, BritM. Luzern Kapuz. Madrid BN. Mainz GutenbergM (7 Ex.). Manchester RylandsL
. Metz BMun. Milano BNBraid. Mons BU. München Benedikt, SB
(8 Ex.). New Haven UL (2 Ex.). Nijmegen UB
. Olten Kapuz. Oxford Bodl. Parma BPalat. Philadelphia FreeL. Poitiers BMun. Rostock UB
. San Marino (Calif.) HuntingtonL (2 Ex.). Schweinfurt BSchäfer. Trier StB. Tübingen UB
. Uppsala UB. Washington (D.C.) LC. Wien NB
. Zutphen Arch.
Gesamtüberlieferung: 99 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
10690 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. Lübeck: [Mohnkopfdrucker (Hans van Ghetelen)], 1490. 
304 Bl. a–z⁊A–N⁸. 19 Z. Typ. 1:98G. Meist Min. f. Init. DrM V. KolTit.
Bl. 1a m. Sign. ai Tractatꝯ de ſūalibus aſcēſionibꝯ  De quatuoꝛ in quibus … Bl. 1b Tabula capituloꝝ in libꝛo ſequēti  … Bl. 8a Exhoꝛtatio ad opera mīe  … Bl. 9a m. Sign. bi, Kopf Ca pꝛimum  Incipit deuotus tractatulus  d Gerardi zutphanie de ſpiri-tualibus aſcēſionibus. omnibus  in ſpirituali vita ꝓficere volen-tibus non minus neceſſarius   vtilis. De quin neceſſarijs  in vita religioſa ꝓficere diſpo-nentibus. Ca pꝛimum  [⁵]Eatus vir cuius eſt  auxiliū abs te : aſcē-ſiones ī coꝛde diſpoſuit … Sign. c vite et gloꝛia mundanam Spes  … Endet Bl. 304a Z. 6 … ad illius perducamur gau-dia ſempiterna. qui eſt deus benedictus in ſecula ſeculoꝝ Amen  Explicit epylogus de quadꝛuplici exercitio ſpirituali A do petro de aillyaco quōdā Cameracēſi epiſcopo.  Impꝛeſſum Lubeck Anno  d Milleſimoquadꝛingen-teſimononageſimo  DrM  Bl. 304b leer.
Inhalt: Bl. 1a: Inhaltsverzeichnis. — 1b: Tab. capitulorum. — 8a: Exhortatio ad opera misericordiae. — 9a: De spiritualibus ascensionibus (Beatus vir cuius est auxilium abs te ascensiones in corde disposuit …). — 165b: David de Augusta: De exterioris et interioris hominis compositione II P. 1, 1. — 170a: Pseudo-Bernardus Claravallensis: Speculum de honestate vitae. — 176a: Octo puncta perfectionis assequendae. — 184a: De quindecim signis divinae praedestionationis (Quindecim sunt signa …). — 191b: Anselm von Canterbury: Proslogion (Migne PL 158, 225ff.). — 231b: Meditatio III (Migne PL 158, 725–729). — 237a: Pseudo-Augustinus: Sermo ad fratres in eremo LVI (a)(Migne PL 40, 13339–41). — 241a: Bonaventura, S.: Epistola continens XXV memorabilia. — 257b: David de Augusta: De exterioris et interioris hominis compositione I P. 2, unter d. Tit.: Viginti passus de virtutibus. — 276b: Pseudo-Bonaventura, S.: De septem gradibus contemplationis. — 283b: De quattuor gradibus scalae spiritualis (Quattuor sunt spirituales gradus animae …). — 292a: Petrus de Alliaco: De IV exercitiis spiritualibus (Anima devota cupiens ad divinam contemplationem …).
Anm. Moirandat Company AG (Basel) Auktion 11 (2014) Nr 17*.
Reproduktionen: Res.Publ. Unit 18. Berlin SB (Digitalisat).
HCR 16298. Altmann: Brandis, Mohnkopfdruckerei 9. IBP 2349. VB 1472. Pr 2632. BMC II 558.IA 9898. Borm: IG 1110. Collijn: Stockholm 1241. Ernst: Hildesheim I,1 438. 439. Ernst: Hildesheim I,2 147. Hartig: Paderborn 264. Madsen 1693. ISTC ig00177500.
Berlin *SB
. Braunschweig Sem. Gniezno ArchErzbisch. Halberstadt ehem. Gy. Hamburg SUB
(def.). Hildesheim DomB (4 Ex., 4. Ex. Fragm.). Jena *ULB. Kiel UB
. København KglB. London BL
. Paderborn AkadB. Sandomierz Sem (def.). Sankt Petersburg NB. Stockholm KglB. Vilnius NB (def.). Wolfenbüttel HerzogAugustB
(2 Ex.).
Gesamtüberlieferung: 20 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
10691 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. Köln: [Johann Landen, um 1498]. 
64 Bl. [aa]bb–cc⁸ddee–hh⁸ii. 31 Z. Typ. 1:140G, 2:65G, 3:95G. Init. b. Rubr. α, η. 1 Hlzs.
Tit. Tractatus de ſpūali-bus aſcenſionibus.  Bl. 2a ⁌ Incipit deuotus tractatulus di  Gerardi zutphanie de ſpūalibꝯ aſcenſionibus. omnibus in ſpirituali vita  pꝛoficere volentibus. nō minus neceſ-ſarius  vtilis. De quin neceſ-ſarijs in vita religioſa pꝛoficere diſ-ponentibus. ⁌ Capitulum pꝛimuz.  [³]Eatus vir cuius eſt auxilium abs te. aſcenſiones in coꝛde diſpoſuit … Sign. b maxime quotiēs viſcoſa ⁊ glutinoſa tua impuritas  … Endet Bl. 64a Z. 2 … Luce vltimo. Op xm pati ⁊ intrare in gloꝛiam ſuam  ⁌ (I¹)mpꝛeſſum Colonie infra ſedecim domos.  Bl. 64b Hlzs.
Reproduktionen: Darmstadt ULB (Digitalisat).
Schr 4098. VK 247,3. Grebe: Landen 13. CBB 630,3 u.Suppl. Ce³ G-178. IBP 5868. IDL 1928. IGI 1618,3. BSB-Ink G-128. Pr 1481. BMC I 303.IA 5142. Borm: IG 1111. Dokoupil 485. Hubay: Augsburg 870. Kat. Bibl. Schäfer 138. Oates 843. Ohly-Sack 1201. Šimáková-Vrchotka 790. Walsh: Harvard 476. ISTC ig00178000.
Augsburg SStB. Bamberg SB (2 Ex.). Berkeley UL. Brno *UKn. Cambridge UL. Cambridge (Mass.) HoughtonL. Chicago NewberryL. Darmstadt ULB
. Eichstätt UB
. Forlì BCom. Frankfurt (Main) UB. Galatina BCom. Koblenz Gy. Köln UStB. Kroměříž Erzbisch. Liège BU (2 Ex.). London BL
. München SB
, UB
. Nijmegen UB
. Olomouc SKn. Praha NKn, Präm. Salzburg UB. Schweinfurt BSchäfer. Stams Zisterz
. Washington (D.C.) LC (2 Ex.). Wien NB
. Wolfenbüttel HerzogAugustB (2 Ex.). Wrocław BOssolinski (def.).  — Reiss & Sohn (Königstein) Auktion 147 (1.11. 2011) Nr 4420 m. Provenienz Amsterdam BPhilHermet.
Gesamtüberlieferung: 34 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen und mindestens 1 Exemplar in Privatbesitz nachgewiesen.
10692 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. Montserrat: Johann Luschner, 16.V.1499. 
84 Bl. a–k⁸l. 26–27 Z. Typ. 1:100G, 2:78G, 3:140G. Init. d, e. Min. f. Init. Rubr. α. DrM II.
Tit. Tractatus de ſpiritu-alibus aſcenſionibus.  Bl. 2a m. Sign. aij ⁌ De quī neceſſarijs in vita religioſa pꝛoficere diſponētibus. cj.  … Bl. 5a ❡ Incipit deuotus tractatulus di  Gerardi zutphanie de ſpūalibus aſcenſionibus  omnibus in ſpirituali vita pꝛoficere volentibus  non minus neceſſariijs  vtilis.  ❡ De quin neceſſarijs in vita reli-gioſa pꝛoficere diſponētibus. ca.j  (B)Eatus vir cuius eſt  auxilium abs te: aſcenſiones in coꝛde diſpoſuit … Sign. b ſed ad noſtrum exercitium et meritum nobis eas  … Endet Bl. 83b Z. 18 … Lu. vlti.  Opoꝛtuit xm pati. ⁊ intrare in gloꝛiā ſuam.  ❡ Explicit deuotus tractatulus di  Gerardi de zutphanie. de ſpiritualibus aſcenſionibus. … Bl. 84a Z. 3 … in Monaſterio beate  Marie ꝟginis de mōteſerrato / oꝛdinis ſctī bdicti de obſeruantia Im-pꝛeſſum. per Iohannē luſchner ala-manum. Sub expenſis eiuſde monaſterij. Anno di. Milleſimo qua-dꝛingenteſimo nonageſimonono.  xvj. menſis Maij.  Bl. 84b DrM
Anm. Nach den Rechnungen des Klosters Montserrat betrug die Auflagenhöhe 800 Exemplare (Haebler: Span. Frühdruck S. 172).
H 16297. Kurz 372. Haebler 292. Vindel: Arte tip. I 217.135. Ce³ G-179. IBE 2638. IBPort 761. BMC X 78.IA 54307. Altés-Olivar 94. Kat. Bibl. Schäfer 139. ISTC ig00179000.
Badajoz Sem. Barcelona BCatal
, BU. Bogotá BN. Brussel BR. Cáceres BP. Città del Vaticano BVat
. Coimbra BU. Gerona *BP. London BL
. Madrid AcadEspan, BN, BU, PalacR. Montserrat Benedikt. Orense BP. Oviedo BU. Paris BN. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Santiago de Compostela BU
(3 Ex.). Stuttgart LB
. Vic MBisch
. Villanueva y Geltrú BBalaguer. Washington (D.C.) LC. Zaragoza BU
.
Gesamtüberlieferung: 27 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
10693 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. [Köln: Kornelius von Zierikzee, nach 1500(?)] [vielmehr um 1502]. 
60 Bl. [A]B–E⁸FGH⁸. 32 Z. Typ. 1:150G, 2:81G m. Einsprengungen aus Typ. 4:80G des Johann Landen, 5:62G. Init. b, c. Rubr. α, β. Rubr. β des Johann Landen. 2 Hlzs.
Tit. Tractatus de ſpiritualibus aſcenſionibus.  Hlzs.  Bl. 2a Incipit deuotus tractatulꝯ di Gerardi zutphanie de ſpūalibus  aſcenſionibus. oībus in ſpūali vita pꝛoficere volentibus. non minus neceſſarius  vtilis  ❡ (D¹)e quin neceſſarijs in vita religioſa pꝛo-ficere diſponentibus Capitulū pꝛimum  [³]Eatus vir cuius eſt auxilium abs te. aſcenſiones in coꝛde diſpoſuit … Sign. b ex hoc ꝙ te talem audiunt non peioꝛantur. ſed magis  … Endet Bl. 60a Z. 29 … Luce vltimo Opoꝛtet  chꝛiſtum pati ⁊ ita intrare in gloꝛiam ſuam.  Bl. 60b Hlzs. 
Zur Datierung vgl. BSB-Ink u. Sack: Freiburg.
Anm. Bl. 2a Z. 1 auch … denotus tractalulꝯ … (z. B. Ex. Aarau KantB), Bl. 60b auch ohne Hlzs. (Copinger; z. B. Ex. Washington (D.C.) LC).
Reproduktionen: München SB (Digitalisat).
C 6616. VD16 G 1447. Schr 4098a. Schramm VIII Abb. 482. 897. Ce³ G-180. IDL 1929. BSB-Ink (G-129). Oates 847. Sack: Freiburg 1530a. ISTC ig00180800.
Aarau KantB. Appenzell Kapuz. Cambridge UL. Deventer StB (def.). Dresden *ehem. LB. Freiburg UB
. Haag *KglB. Köln Erzbisch. Mikulov ehem. Dietrichstein. München SB
(2 Ex.), UB (def.). Olomouc SKn. Philadelphia FreeL. Providence ABrownL. Salzburg UB. Washington (D.C.) *LC.  — Reiss & Sohn (Königstein) Auktion 147 (1.11. 2011) Nr 4467 m. Provenienz Amsterdam BPhilHermet (Sammelband).
Gesamtüberlieferung: 17 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen und mindestens 1 Exemplar in Privatbesitz nachgewiesen.
10694 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. Daran: David de Augusta: De exterioris et interioris hominis compositione. [Paris: Antoine Denidel und Robert Gourmont, nach 1500(?)] [vielmehr Antoine Denidel für Robert Gourmont, z.T. für Jean Petit, um 1503]. 
64 Bl. a–h⁸. 31 Z. Typ. 6:65G, 7:ca.130G. Häufig Min. f. Init. Rubr. β. VM des Robert Gourmont (Polain 107).
Tit. Tractatus de ſpiritua-libus aſcenſionibus.  VMBl. 2a m. Sign. aii ⁌ Domini Geraldi zuthphanie / de ſpiritualibꝯ aſcē-ſionibus / deuotus tractatulus omnibus in ſpiritua-li vita pꝛoficere volentibus et de quattuoꝛ in quibus  incipientes deo ſeruire debent eſſe cauti non minus  neceſſarius  vtilis Incipit feliciter.  ⁌ De quin neceſſarijs in vita religioſa pꝛoficere  diſꝑonentibus. Ca. i.  (b)Eatus vir cuius eſt auxilium abs te:  aſcenſiones in coꝛde diſpoſuit … Sign. b ad ocioſa vel noxia verba pꝛoferenda: aut ſi illo die  … Endet Bl. 64a Z. 8 … Luce vtīo.  Opoꝛtuit xm pati et ita intrare in gloꝛiā ſuam.  FINIS.  Bl. 64b leer.
Zur Datierung: Die Datierung ergibt sich aus dem Zustand der Verlegermarke des Jean Petit (Haebler: Petit IIIb), vgl. dazu auch Moreau.
Anm. 1. Auch mit der VM des Jean Petit (Polain 145) auf dem Titelbl. (CBB 1585A. Ce³Suppl G–180a. Pell 5118; z. B. Ex. Averbode Präm. New Haven UL. Verdun BMun).
Anm. 2. Korrektur zum gedruckten GW: Datierung korrigiert. — Das im gedruckten GW verzeichnete Ex. Tübingen UB (Brinkhus 868) gehört nicht zu dieser Ausgabe, sondern repräsentiert eine Ausgabe des 16. Jh. ([Rouen: Jacques Le Forestier für Paris: Jean Petit, um 1510], USTC 143730 [9.V.2019]).
Reproduktionen: Lyon BMun (Digitalisat).
C 6615. 6617. Moreau I 1503.46. CBB 1585A u.Suppl. 1585u.Suppl. Ce³Suppl G-180a. IDL 1930. Pell 5117. 5118. CRF XI S. 104. Hubay: Eichstätt 410. Sack: Freiburg 1530. ISTC ig00180500.
Averbode Präm†. Brussel BR. Dallas BridwellL. Eichstätt *UB. Freiburg UB
. Lyon BMun. New Haven *UL. Toulouse BMun
. Utrecht BU
. Verdun BMun.
Gesamtüberlieferung: 10 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
10695 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus etc. [Paris, nach 1500(?)].  Rouen: Jean Le Bourgeois, um 1491]. 
68 Bl. aa–hh⁸ii. 30 Z. Typ. 4:115G, 8:68G. Häufig Min. f. Init. Rubr. β.
Tit. m. Sign. aa Tractatus de ſpiritualibus aſcenſio-nibus  Bl. 2a ⁌ Incipit deuotꝯ tractaculus domini. Gerardi  zutphanie de ſpiritualibus aſcenſioībꝯ: omīb  in ſpirituali vita ꝓficere volentibus: nō minus  neceſſarius  vtilis. De quin neceſſariis ī vita  religioſa proficere diſponētibus Ca.i.  [⁵]Eatus vir cuius eſt auxiliū abs te:  aſcēſiones ī coꝛde diſpoſuit … Sign. b Cogita vnde triſtaris / vnde turbaris / vnde gau … Endet Bl. 68b Z. 27 … Luce vltīo. Opoꝛ- xm pati et ita ītrare ī gloꝛiam ſuam  Finis 
Anm. 1. Die parallele Ausgabe des Bertholdus ist Pell 2246 (GW IV Sp. 57b).
Anm. 2. Korrektur zum gedruckten GW: Impressum korrigiert.
C 6618. CBB 1583u.Suppl. Ce³ G-173. Pell 5115. CRF IV 196. CRF X 308. Madsen 1694. ISTC ig00180600.
Amsterdam BPhilHermet (z.Z. Depositum in Haag KglB). Augsburg *SStB (vermisst). Bryn Mawr GoodhartL. København *KglB. Liège Sem. New Haven UL. Orléans BMun. Oxford Bodl. Paris BN (2 Ex., 2. Ex. def.). Valenciennes BMun. Valognes BMun (2 Ex.). Washington (D.C.) LC.
Gesamtüberlieferung: 14 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Deutsch
Zur hsl. Überlieferung vgl. den Handschriftencensus [15.XI.2010].
10696 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus, deutsch, etc. [Basel: Johann Amerbach, um 1480/85]. 
170 Bl. [a⁶b–u⁸x¹²]. 23 Z. Typ. 3:92G. Meist Min. f. Init.
Bl. 1a (e³)In andechtiger doctor Herr Gerhartz von Zutzphan vō geiſtlichē  vffſtigungen … Tab. endet Bl. 6b Z. 19 … das der pꝛelat abſtig zeverſehē  ſine vndertanen.  Bl. 7a Das erſt capitel iſt von fnff noturftigē  dinge den menſchen ze wiſſen ſich zeſchicken in den vffſtigungen zů zenemen vnd  ſint die woꝛt des anfangs genōmē vs dē  heligen pꝛopheten …  … in latin alſo lutend. Btūs vir cuius ē  auxiliu abſte … Z. 12 [³]Lmechtiger ewiger got Selig iſt  der mā des hilff vſ dir iſt. er ſchikt  in ſim herczen in dem tal der trehē  … Lage c dis heiſt eigēlich die vnluterkeit des herczē  … Endet Bl. 170b Z. 16 Von der poꝛten der hell. o her erls ir ſe-len. Si ſyen růwen in frid Amen.  Herr erhr. 
Inhalt: Bl. 7a: De spiritualibus ascensionibus, deutsch (Ein andechtiger doctor herr Gerhartz von Zutphan von geistlichen uffstigungen …; Das erst capitel ist von fünff noturftigen dingen den menschen ze wissen …; Almechtiger ewiger Got selig ist der man des hilf us dir ist er schickt …). — 136b: Gute, nützliche Stücke, ob du dich bedenkst. — 140: Psalmi poenitentiales, deutsch. — 157a: Vigiliae defunctorum, deutsch.
Reproduktionen: Basel UB (Digitalisat).
R 365. Ce³ G-182. Pell 5119. CRF XIX 583. VB 482. Madsen 1695. Sack: Freiburg 1531. ISTC ig00182000.
Basel UB
. Berlin *SB†
. Besançon BMun
. Bryn Mawr GoodhartL. Freiburg UB
(def.). København KglB. Luzern ZB. Porrentruy BCant.
Gesamtüberlieferung: 8 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
10697 Gerardus de Zutphania: De spiritualibus ascensionibus, deutsch. [Speyer: Konrad Hist, um 1495/97]. 
160 Bl. a–v⁸. Gez. [8]Das erst blat–Das.lij.blat [m. Fehlern]. 22 Z. Typ. 7:93G. Min. f. Init.
Tit. Eyn Tractat von den  geyſtlichen vffſtigūgen  Bl. 2a m. Sign. aij (e)In andechtiger Tractat  doctor herꝛ Gerhartz von  Zutphan … Tab. endet Bl. 8b Z. 12 abſtig zů verſehen ſine vndertonē  Bl. 9a m. Sign. bj u. Blz. Das erst blat Das erſt capitel iſt von fünff noturfftigē dingē den menſchē zů wiſſen  … Z. 14 (a³)Lmechtiger ewiger got Selig  iſt der man des hilff v dir iſt. erſchickt … Sign. c von der ſchuld der erbſünd / alſo das  … Endet Bl. 160a m. Blz. Das .lij. blat Z. 13 … habē ſy on vnderloſz zůflucht zů ď jnnerkeit irs hertzē  Das wir nachuolger ſyent vnnd  werdēt der lere diſz büchlins / das geb  vns allen got in der ewikeit Amen.  Bl. 160b leer.
Reproduktionen: München SB (Digitalisat).
H 16299. Nachtr 133. Ce³ G-181. VB 2622. BSB-Ink G-130. Pr 1941. BMC II 531.IA 9289. Juntke: Eisleben 38. ISTC ig00181000.
Berlin *SB
. Cambridge UL
. Eisleben K
. Karlsruhe LB
. London BL
. München SB
(2 Ex.). San Marino (Calif.) HuntingtonL. Wien NB
.
Gesamtüberlieferung: 9 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
De reformatione virium animae
Auszug u. d. Tit. Fascicularius
10698 Gerardus de Zutphania: De reformatione virium animae. [Basel: Johann Amerbach], 1492. 
60 Bl. a–g⁸h. 27 Z. Typ. 5:97/106G, 9:76G, 15*:92G. Min. f. Init. 4 Leisten. 1 Hlzs. KolTit.
Tit. De refoꝛmatiōe  virium anime.  Bl. 1b (in Leisten) Hlzs.Bl. 2a m. Sign. a2 Annotatio capituloꝝ tractatuli ſub-ſcripti : De refoꝛmatiōe viriū animę  … Bl. 4a m. Sign. a4 Incipit tractatulus deuotꝯ ce re-foꝛmatione virium anime: Domini  Gerardi de zutphania.  De lapſu hominis a ſtatu rectitu-dinis: et de oꝛdinatione virium ani-mę. Ca. I  (h)Omo quidam deſcēdit de hieruſalem in hiericho. His ꝟbis myſti-ce hūani generis lapſus deſcribi:  … Sign. b in oꝛationibus tuis et meditationiꝯ : ⁊ piger  … Endet Bl. 60a Z. 5 … Ita  ſic oꝛdina tua exercitia: vt in eiſdē ꝑſeuerans:  pꝯ huiꝯ exilij incolatū: mult oꝛnatꝯ virtutibꝯ  et ſanctis oꝑibꝯ: dignꝯ introire ī gloꝛiā ęternę  beatitudinis inueniaris: Amen.  Explicit tractatulus bonꝯ ⁊ valde deuotꝯ:  maxime ꝓ religioſis: et etiā alijs vitam ſuam  emendare volentibꝯ: qui intitula: De refoꝛ-matione viriū animę: Anno di .Mcccc xcij.  Bl. 60b leer.
Anm. Jeffrey D. Mancevice (Worcester, Mass.) Liste Juni 2013 Nr 16 m. Prov. Amsterdam BPhilHermet.
HC 16291. Schr 4096. Schramm XXI Abb. 27. 645. Kaufmann-Nabholz 459. CBB 1586 u.Suppl. Ce³ G-171 u.Suppl. IBE 2634. IBP 2351. IDL 1922. IGI 4233 u.Corr. Pell 5120. CRF I 659. CRF XII 262. CRF XIII 951. CRF XVI 131. CRF XIX 581. VB² 457. BSB-Ink G-123. Pr 7594. BMC III 755.IA 37351. Hubay: Augsburg 868. Hubay: Eichstätt 407. Madsen 1696. Ohly-Sack 1202. Rhodes: Oxford 823. Sack: Freiburg 1533. Sallander: Uppsala 1731. Walsh: Harvard 1178. ISTC ig00171000.
Aberdeen UL. Aosta Sem. Aschaffenburg StiftB. Augsburg SStB (2 Ex.). Avignon BMun. Basel UB (3 Ex.). Berlin *SB
(2 Ex., 1. Ex.†). Besançon BMun
. Bloomington LillyL. Bressanone Kapuz. Brussel BR
(2 Ex., 2. Ex. Bl. 1-39). Bryn Mawr GoodhartL. Buffalo PL, UL. Cambrai BMun. Cambridge (Mass.) HoughtonL. Chaumont BMun. Chicago NewberryL. Colmar BVille. Dallas BridwellL. Darmstadt ULB
. Deventer StB
. Eichstätt UB. Einsiedeln Benedikt. Ferrara BCom. Frankfurt (Main) UB. Frauenfeld KantB (3 Ex.). Freiburg UB
. Grand Rapids CalvinC. Grenoble BMun. Haag *KglB
, *MMeerman
. Helsinki NB. Hilversum LibernaColl
. Houston UL. Iowa City UL. Karlsruhe LB
. Koblenz Gy (def.). København KglB. Köln UStB
. Leuven UB
(2 Ex., 2. Ex. Bl. 1 u. 33–41 fehlen). Liège BU (Bl. 1 fehlt). Lisboa BN. Liverpool Cathedr (Bl. 1–16 fehlen). London BL
. Luzern Kapuz, ZB. Madrid BU. Mainz Bisch, GutenbergM (Bl. 1 fehlt). Manchester RylandsL
. Maynooth PatrickC. Moulins BMun (Bl. 1 fehlt). München SB
(7 Ex.), UB
(2 Ex.). Münster ULB. New Haven UL (2 Ex.). New York MorganL. Oxford QueenC. Palma de Mallorca BP. Paris BCousin, BN, Genev. Pelplin Sem (def.). Philadelphia FreeL. Poznań Erzbisch. Praha Kap. Provo UL. Regensburg SB. Salzburg BenediktPeter, UB. Sankt Petersburg NB. San Marino (Calif.) HuntingtonL. Schwaz Franzisk
. Solothurn ZB
(def.). Stams Zisterz
. Strasbourg BNU (2 Ex.), BVille (def.). Stuttgart LB
(2 Ex.). Tübingen UB
. Uppsala UB. Utrecht M. Washington (D.C.) CatholUL, LC. Wien NB
. Wrocław BU (def.). Würzburg BischArch (def.). Zaragoza BU
.
Gesamtüberlieferung: 106 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
10699 Gerardus de Zutphania: De reformatione virium animae. [Paris: Georg Mittelhus], 1493. 
60 Bl. [a]b–g⁸h. 27 Z. Typ. 1:190G, 2:75G, 6:110R. Min. f. Init. Rubr. β. KolTit.
Tit. De reformatione  virium anime.  Bl. 2a Annotatio capitulorum tractatuli  ſubſcripti: … Bl. 4a Incipit tractatulus deuotus de  reformatione virium aīe. Domini  Gerardi de zutphania. De lapſu  hoīs a ſtatu rectitudinis: et de or-dinatione viriū anime. Capitulū .i.  (h)Qmo quida deſcēdit de hieruſalē  in hiericho. … Sign. b in oꝛatiōib tuis et meditationib : et piger  …Endet Bl. 60a Z. 9 … dignꝯ ītroire  in gloꝛiam eterne beatitudinis inueniaris.  Amen.  ⁌ Explicit tractatulꝯ bonꝯ et valde deuo-tus. maxime pꝛo religioſis. ⁊ etiā alijs vitā  fuā emēdare volentib. qui intitulatur. De  refoꝛmatione virium anime. Anno domini  M.cccc.xciij.  Bl. 6ob leer.
Anm. Meist zeilengetreuer Nachdruck der vorhergehenden Nr.
HC 16292. H 16293. CBB 1587 u.Suppl. Ce³ G-172. IBE 2635. IBPort 760. IDL 1923. Pell 5121. CRF I 660. CRF V 376. CRF XII 263. CRF XIV 228. CRF XIX 582. Pr 8111. BMC VIII 126.IA 40067. Bod-inc G-083. Finger: Düsseldorf 405. Hubay: Eichstätt 408. Mendes: Lisboa 548. Walsh: Harvard 3659. Zdanevyč 207. ISTC ig00172000.
Aschaffenburg StiftB. Besançon BMun
. Boston (Mass.) PL. Brussel BR. Cambridge (Mass.) HoughtonL. Chantilly CentrCultur. Charleville BMun. Chatsworth L. Donaueschingen ehem. HB. Düsseldorf ULB. Eichstätt UB. Épinal BMun. Kijv NB. Liège ehem. Sem
. Lisboa BN. London BL
(2 Ex.). Madrid BN. Manchester RylandsL
. Metz *BMun. Moskva GosB. Namur SocArcheol (Bl. 1 fehlt). New Haven UL. Oxford Bodl. Paris Arsenal, BN (4 Ex.), BU (def.). Poitiers BMun. Sankt Petersburg NB. Solesmes Abt. Stuttgart LB
. Tübingen UB
. Urbana UL. Utrecht BU
. Xanten Stift. Zwickau *RatsSchB.
Gesamtüberlieferung: 39 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Gesamtkatalog der Wiegendrucke • © 1990 Anton Hiersemann, Stuttgart • https://gesamtkatalogderwiegendrucke.de/docs/GERAZUT1.htm • Letzte Änderung: 2015-11-23