01135 Alexander de Villa Dei: Doctrinale. P. 1–4. Mit Komm. von Gerardus Zutphaniensis (P. 1.2) und Commentum valde utile (P. 3.4). Metz: Kaspar Hochfeder, 1500. 
45 Z. Typ. 9:88G, 10:175G, 13bis:61G. Init. b. KolTit.
1.  15.II.1500. 
130 Bl. a–h⁸ik–n⁸o⁶p–r⁸. Rubr. δ. Marg.
Tit. Pꝛima pars doctrinalis Alexandꝛi cum ſententijs notabilibus ⁊  vocabuloꝛum lucida expoſitione  nonnulliſ annexis argumētis.  Impꝛeſſum Metis.  Bl. 2a m. Sign. a2 [⁵]Anquā paruulis vt lac potū dedi vobis . inquit . Paulus pꝛima Choꝛin. iij. … Bl. 4a [⁹]Cribere clericulis pa-ro doctrinale nouellis  Darüber Glosse .i. reſentare .i. ſcholaribus .i. intē-do .i. talem libꝝ .i. paruulis  Kommentar (S)ententia huius textus prohemialis eſt . Ego  magiſter alexander paro ſcribere nouellis cleri-culis doctrinale. … Sign. b Etiā tunc tranſiuit hebꝛeus ppľus .i. filij iſrľ ꝑ mare rubꝝ : fugiēdo ꝑſecu … Text endet Bl. 129b Z. 36 Parturio facere ſic debes eſurio  Verboꝛum data ſit declinatio quarta  Darüber Glosse hoc medit . foꝛmare  meditat bū  ſup. ꝑfectoꝝ ſup. iugatio  Kommentar endet Bl. 130a Z. 30 … vt ibi . Parturient montes naſcetur rudiculus mus.  (P)arturient .i. pariēt . gebern.  ¶ Expoſitio exemploꝝ textus pꝛime partis (A)lexandri equiuocoꝛū et  ſinonomoꝝ cum differentialibus verſibꝯ valde pulcris que collecta ſunt  bꝛeuiter et plane ſumma cū diligentia ex Greciſmo (I)ohanne de garlandia . (H)einrico de colonia . Catholicon (B)ꝛachilogo : ⁊ pluribus auto-ribus cū omniū metrorū ſentētijs ⁊ melioꝛibꝯ notabilibꝯ m dcā Pꝛiſtiani . ⁊ Iohannis ſinthis : … Z. 40 … vt huius libꝛi ſeries a pꝛinciplo vſ ad finē intuē-tibus demōſtrabit . Explicit feliciter. (I)mpꝛeſſum ꝑ Caſparū Hochfeder  in Nobili ciuitate (M)ete . (A)nno di .M. ccccc. ntadecima menſis Fe-bꝛuarij.  Bl. 130b leer.
2.  28.III.1500. 
124 Bl. A–N⁸OPQ⁸. Rubr. δ.
Tit. Gloſa notabilis ſecūde partis  Alexādri cū interliniaribus expoſitionibus textus eiuſdē in planiſ-ſimis ſentetijs ſubiūctis ꝑpulcre  oꝛdinatis queſtionibꝯ at argu-mētis … Bl. 2a [⁶]Vam pulcra tabernacu-la tua iacob : ⁊ tētoꝛia tua iſrľ. … Bl. 5b [⁵]Ic iubet oꝛdo libꝛi vocū  regimen reſerari.  Darüber Glosse in 2 Z. ī  octauo capľo  .i. exigit  vel vult  .ſ. ꝓmiſſus  ī ꝓhemio  .ſ. doctrinaľ  alexādri  .i. dictionū  einfach .i. exactionem manifeſtari .  Kommentar(I)ſtud eſt octauū capľm huiꝯ libꝛi doctrinalis : ⁊ ſcďa ꝑs pꝛincipalis :  in quo ſiue in  autoꝛ determinat … Sign. b Hoꝛum conſimiles debet coniungere caſus  Darüber Glosse .ſ. boꝝ eles ſociare .ſ. a ⁊ poſt  … Text endet Bl. 123a Z. 37 … nil petit addi  Plurali numero ſimiles ſunt quos ego cerno  Darüber Glosse exigit pꝯponi  .i. in pľi nūero .i. eles .ſ. illi video  Kommentar endet Bl. 124a Z. 34 … ⁊ non habebʼ offendiculū  currens in meridiem deitatis . Qua nos paſcat . deus gloꝛioſus in ſecula  ſeculoꝝ ⁊ vltra regnaturus. Amen.  (E)xplicit feliciter Secunda pars Alexandri cū gloſis metroꝝ interli-nealibꝯ planiſſimiſ eoꝛūdem ſubiūctis ſententijs m rectū ſententiādi  modū . multis cū vtilibꝯ queſtionibꝯ ac argument : … Z. 42 vt clare patebit intuentibus . Impꝛeſſa in nobili ciuitate Mete . Anno  incarnationis dice .M. cccc. xxviij. die menſis Marcij.  Bl. 124b leer.
3. P. 3.4.
36 Bl. a–f⁶. Rubr. α, δ. Marg.
Tit. Tercia et Quarta partes doctrinalis magiſtri Alexandꝛi cū commento valde vtili textus dante in-telligentiam ſummariam . Qua-rum tercia docet de quantitate ſyllabarum . Quarta o de accentuatione cum nouis quibuſdam ſententiarum additionibus.  Bl. 1b (P)ꝛohemium  []Elioꝛa ſunt vbera tua vino fragrācia vngētis optimis . Cā-ticoꝝ . … Bl. 2a m. Sign. a2 [⁶]Andere ꝓpoſui ꝑ verſus ſyllaba que  Quāta ſit et pauca ꝓponā cōgrua metris  Darüber Glosse z. T. in 2 Z. .i. māifeſtare .ſ. ī .phemio .i. ꝑ metra .i. lib ſyllaba  .ſ. bꝛeuis vľ lōga  vel indifferens  .ſ. a titatem ſyllabaꝝvtilia ſibus  Kommentar(H)ec eſt tercia ꝑs ⁊ decimū capľm hꝯ libꝛi in  ſiue in  tractat ď titate ſyllabaꝝ : … Sign. b plurima dāt illā vocalē e curtā : vt legerē res ret . amauero eris erit . hʾ aūt  … Text endet Bl. 36a Z. 12 … et tibi chꝛiſte  Nate dei deus . at tibi deus halitus alme  Quas tres perſonas in idem credo deitatis  Darüber Glosse ſaluatoꝛ  .i. fili o ſpūſſancte  Kommentar endet Z. 25 … Cui quide ſoli deo tenemur  gratiarumactiones reddere : vt nos deducat per gratum pꝛincipium et  aptum medium ad finem feliciſſimum.  ¶ (A)lexandꝛi grammatici due par-tes. Tercia videlicet et Quarta fini-uut feliciter. ¶ Deo gracias.  Bl. 36b leer.
Reproduktionen: München SB (Digitalisate) (1), (2), (3).
HC 695. H 721. C 352. 356. Vekene: Hochfeder 60. VB 1621.5. 1621.6. 1621.7. BSB-Ink A-264. Pr 3118–3120. BMC III 664.IA 12716. 664.IA 12717. 664.IA 12718. Schlechter-Ries 38. Ohly-Sack 96. 97. ISTC ia00445300. ia00447500. ia00455300.
Berlin SB†
. Frankfurt (Main) UB (2 Ex., 1. Ex. def.). Heidelberg UB
. London BL
(Bl. 1 u. 89-94 fehlen). München SB
(2 Ex.). Sankt Pölten Bisch.
Gesamtüberlieferung: 8 Exemplare/Fragmente in öffentlichen Einrichtungen.
Gesamtkatalog der Wiegendruckehttps://gesamtkatalogderwiegendrucke.de/docs/GW01135.htm • Letzte Änderung: 2012-02-14